PIERWSZA POMOC PRZY UŻĄDLENIACH OWADÓW
Pierwsza pomoc przy użądleniach owadów. Większość owadów gryzie lub żądli, gdyż krew jest im potrzebna do przeżycia i rozmnożenia – tak jest w przypadku komarów i meszek. Inne atakują, tylko jeśli są rozdrażnione i poczują zagrożenie, tak jest w przypadku pszczół i os.
Niekiedy ukąszenie lub użądlenie owada powoduje wyłącznie miejscowy dyskomfort, jednak zdarzają się przypadki, że kontakt z owadem może zagrażać życiu zwierzęcia.
Użądlenia pszczół i os oraz ugryzienia mrówek są bolesne i powodują powstanie opuchlizny. Jeśli zwierzę zostało użądlone wiele razy, może doznać wstrząsu na skutek wchłonięcia zbyt dużej dawki toksyn.
Czasem u psów, które kiedyś zostały użądlone lub pogryzione przez owady, wykształcają się reakcje nadwrażliwości i istnieje ryzyko wstrząsu anafilaktycznego.
JAKIE OWADY MOGĄ BYĆ GROŹNE DLA ZWIERZĄT
KOMARY
Dokuczliwe zwłaszcza latem. Pojedyncze ukąszenie, z reguły nie powoduje poważnych skutków i może nie być zauważone przez opiekuna zwierzęcia. Jeżeli zwierzę zostało ukąszone wielokrotnie może intensywnie drapać i pocierać ukąszone miejsce, co prowadzi do zapalenia i zakażenia skóry.
Bezpośrednio po ukąszenia komara tworzy się charakterystyczny bąbel, obrzęk i rumień, który może utrzymać się przez kilka dni. Miejsce wokół ukąszenia początkowo tylko swędzi, ale po jednym, dwóch dniach drapania również piecze i boli. Jeśli objawy utrzymują się dłużej niż 4 dni należy udać się na konsultację z lekarzem weterynarii i rozpocząć leczenie.
MESZKI
Meszki kąsając, uszkadzają skórę, dlatego charakterystycznym śladem po jej ugryzieniu jest bolesna, krwawiąca ranka. Skóra wokół ranki jest zaczerwieniona, obrzęknięta i bolesna. Ukąszenie meszki powoduje bardzo silny świąd, który powoduje rozdrapywanie tego miejsca przez zwierzę. Takie zachowanie może doprowadzić do wtórnego zakażenia rany bakteriami.
Meszka kąsając wprowadza pod skórę ślinę, która działa bardzo drażniąco. W momencie, gdy pokąsań jest więcej ilość wprowadzonych toksyn może stanowić zagrożenie dla życia pogryzionego zwierzęcia.
PSZCZOŁY
Pszczoły rzadko atakują, muszą czuć się zagrożone i sprowokowane przez zwierzę. Bolesny jest nie tylko sam moment wbicia żądła, ale także miejsce, w które się wbiło. Po użądleniu pojawia się niewielki ślad, wokół którego szybko tworzy się obrzęk, zaczerwienienie i bąbel.
W ranie po ugryzieniu pszczoły zostaje żądło, które należy szybko usunąć. Należy zrobić to ostrożnie, gdyż na końcu ma woreczek z jadem. Żądło można delikatnie zdrapać ze skóry paznokciem lub tępym narzędziem – lepiej nie chwytać za czubek, który wystaje z ranki, bo wtedy łatwo wycisnąć jad.
OSY
Osy z natury są agresywne i mogą atakować niesprowokowane. W przeciwieństwie do pszczoły osa nie traci żądła po użądleniu i może atakować wielokrotnie. Jej jest bardzo bolesne, często towarzyszy mu silny obrzęk i zaczerwienienie skóry. W miejscu użądlenia może pojawić się bolesne zgrubienie.
SZERSZENIE
Ugryzienie szerszenia przypomina ukąszenie osy. Szerszeń również nie pozostawia w skórze żądła, jednak jego jad zawiera dużo więcej toksyn niż jad pszczół czy os. Ukąszenie szerszenia wywołuje najczęściej odczyn miejscowy, czyli ból, rumień i zaczerwienienie. Czasem zdarza się większy obrzęk i pojawiają się objawy ogólnoustrojowe, czyli gorączka, dreszcze, osłabienie. Jeśli objawy są nasilone i trwają dłużej niż 24 godziny, należy skonsultować się z lekarzem. Ukąszenie szerszenia może prowadzić do wstrząsu anafilaktycznego, który bezpośrednio zagraża życiu. Najbardziej niebezpieczna jest sytuacja, gdy zwierzę ukąsi kilka owadów jednocześnie.
MRÓWKI
Mrówki atakują w sytuacji zagrożenia. Ślady po ich ukąszeniach to najczęściej czerwona pokrzywka, której towarzyszy ból i swędzenie. Kąsając, mrówki nacinają skórę, a następnie polewają rankę drażniącym jadem. W jadzie tym zawarty jest m.in. kwas mrówkowy o wysokim stężeniu, który odpowiada za miejscowe podrażnienie i odczyny alergiczne. W jadzie mrówek są również inne substancje wywołujące alergie, w tym białka alkaloidowe, terpenoidy, hialuronidaza i histamina
PAJĄKI
Groźnym dla ludzi i zwierząt pająkiem w Polsce jest sieciarz jaskiniowy. Ugryzienie tego pająka wywołuje silny ból, któremu towarzyszy masywny obrzęk i stan zapalny. Ugryźć może również kolczak zbrojny: jego ukąszenie wywołuje objawy zatrucia, dreszcze, ból, osłabienie, a w miejscu ugryzienia pojawia się stan zapalny, któremu towarzyszy piekący ból.
PLUSKWY
Pluskwy żywią się krwią i żerują przede wszystkim nocą w pomieszczeniach. Ślady po ukąszeniu pluskwy rzadko występują pojedynczo, najczęściej występują po kilka, a nawet kilkanaście. Miejsce po ukąszeniu zazwyczaj swędzi, jest lekko wypukłe, zaczerwienione, często pojawia się obrzęk, choć zdarza się również reakcja alergiczna i wtedy ślad po ukąszeniu pluskwy jest rozległy, otoczony rumieniem.
OBJAWY UKĄSZEŃ:
Objawy miejscowe:
- Ból w miejscu ukąszenia
- Opuchlizna
- Zaczerwienienie
Objawy ogólne:
- Niepokój
- Trudności w oddychaniu
- Wymioty
- Utrata przytomności
POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU UKĄSZEŃ - PIERWSZA POMOC
- Rozpoznaj gatunek owada, który ukąsił lub użądlił zwierzę
- Usuń żądło (jeśli jest) wydrapując je delikatnie z rany paznokciem lub odpowiednim narzędziem
- Pierwsza pomoc przy ukąszeniu lub użądleniu: przygotuj kompres z sody oczyszczonej i przyłóż bezpośrednio na miejsce użądlenia lub ukąszenia
- Okład można wykonać także z octu, soku z cebuli, roztworu nadmanganianu potasu. Takie działania w ramach pierwszej pomocy zmniejszają nieprzyjemne odczucia po ukąszeniu.
- Warto podać także wapno, które niweluje reakcje alergiczne, takie jak obrzęk i ból.
- Można wykonać okład z lodu, który zmniejszy ból i opuchliznę
REAKCJA ANAFILAKTYCZNA PO UKĄSZENIU
W przypadku objawów wstrząsu:
- niepokój
- trudności w oddychaniu
- wymioty
- utrata przytomności
należy bezzwłocznie udać się ze zwierzęciem do lekarza weterynarii.